Nurullah Alınak|Uz.Psikolog

1-) Merhaba, bize biraz kendinizden bahseder misiniz?

Merhaba ben Uzman Psikolog Nurullah ALINAK,

Lisans eğitimimi Orta Doğu Teknik Üniversitesi Psikoloji bölümünde yaptım, yüksek lisansımı Nişantaşı Üniversitesi Psikoloji bölümünde yaptım. Yıldız Teknik Üniversitesinden Aile Danışmanlığı aldım. 1 yıl boyunca askerlik görevim gereği yine Psikolog olarak görev yaptım. Bu dönemde yetişkinlerle, stres yönetimi, uyum problemleri, bağımlılık, obsesyon gibi konularda danışanlar aldım. Eğitimlerim boyunca anaokullarında 5 yıllık bir deneyim edindim. Çocuklarla ve aileleriyle görüşmeler yürüttüm. Çocuk testlerine hakimim. 0-6 yaş grubu çocuklara testler uygulayabiliyor, değerlendirmeler yapabiliyorum. Oyun terapisi, dikkat ve gelişim testleri, okul olgunluğu testleri ve daha bir çok uygulama yapmaktayım.

Yetişkin ve ergenlerle de çalışıyorum, bireysel psikoterapi uyguluyorum. Aynı zamanda hem mesleğimin bir parçası hem de hobi olarak sosyal medyada içerik üretmeye başladım. “NA Psikoloji Bilim” adında bir youtube kanalında aktif olarak paylaşım yapıyorum.

2-)Sizi çocuklarla çalışma konusunda teşvik eden başlıca sebepler neydi?

Bunun özel bir nedeni olmadı benim için, yetişkin ya da çocuk ayrımı yapmadan insanla çalışmayı hep sevdim. Çocuklarla başlamış olmak ve daha sonra yetişkinlerle de çalışmak biraz hedefim olmasa da çok avantajlı bir durum oldu. Çocuğu tanıdığınızda onu anlamaya başladığınızda bir yetişkini daha iyi anlayabildiğimiz kanaatindeyim. Olaylara  bir çocuk gibi  bakabilme becerisi gelişen bir terapist, bir yetişkinin açısından olaylara bakmada daha avantajlı olmaktadır. Çocuklarla çalışmak sandığımdan çok daha keyifli ve verimli olmaya başladı ve bu alanda daha çok uzmanlaşmam gerektiğini düşünüyorum, dolayısıyla 3 ayrı anaokulunda çalışmalarıma devam ediyorum.

3-)Harika, peki anaokulları ve okul öncesi kurumların kimlerle çalıştığından bize biraz bahseder misiniz? 

Ülkemizde 3-6 yaş aralığındaki çocuklar anaokullarına girebiliyorlar. Bazı ülkelerde bu yaş 4-6 olabiliyor. Okula gelen çocukların hepsi zihinsel ve fiziksel olarak sağlıklı olmayabiliyorlar. Bu yüzden okuldaki eğitim süreci baltalanabiliyor. Okulların bu konularda titiz davranması ve özel eğitime ihtiyacı olan çocukları ancak destek alma şartıyla okula kabul etmesi gerekmektedir. Aksi taktirde akranlarından farklı olduğunu anlayan çocuklar psikolojik problemlere yatkın hale gelmektedirler. Bu yüzden okul olarak çocukları değerlendiren bir Psikoloğa her zaman ihtiyaç olmaktadır.

4-)Sizce anaokulunda staj yapmak isteyen bir öğrenci Gelişim psikolojisi alanına dair neler öğrenebilir?

İlk olarak farklı yaşların farklı sınıflarda olmasından dolayı, yaşlar arasındaki bilişsel, zihinsel, fiziksel, sosyal, duygusal ve duyusal farkları görebilmektedirler. Böylece yaşların gerektirdiği gelişimsel özelliklere hakim olmaya başlarlar, örneğin ince motor, kaba motor, dil gelişimi, sosyal beceriler gibi alanlarda bilgi sahibi olurlar. Çocukların dikkat süreleri, nesnelerle ilişkileri, ahlaki gelişimi ki mesela Kohlberg ve Piaget gibi kuramcıların teorik bilgilerini pratikte görebilirler, zihin teorisi ve benlik kavramlarının gelişimini takip edebilirler.

5-)Çok teşekkür ederiz, peki gelişim psikolojisi alanını seçmeden önce alınması gereken herhangi bir ders, eğitim veya programlar var mı?

Lisans eğitiminin üzerine alınabilecek bir çok eğitim bulunmaktadır, bu eğitimleri gelişim psikolojisi eşliğinde de alabilirler, öncesinde ya da sonrasında olmak zorunda değil. Okulların açtığı seçmeli derslerden faydalanılabilir gelişim psikolojisiyle alakalı. Yüksek lisans ya da lisans teorik ağırlıklı olduğu için, pratikte staj yapılarak desteklenebilir, bunun yanında bir çok ekolden oyun terapileri alınabilir, çocuklarla iletişimi güçlendirecek masal ve öykü terapileri alınabilir, alanla alakalı kitaplar okunabilir, çocuklarla alakalı sürekli aktif eğitimler veren paylaşımlar yapan kurumlar var, bunlar takip edilebilir.

6-)Söz konusu kurumlara staja gelen öğrenciler genelde kaçıncı sınıfta, başvuru süreci nasıl, hangi belgeler isteniyor? 

Anaokullarında resmi staj nasıl yapılıyor bilgim yok. Gönüllü stajyer alıyordum ben yanıma, bu noktada okullarla konuşmak gerekiyor. Öğrenci belgesi yeterli olacaktır, çalışma saatleri planlanır, sınıf olarak değil de alınan derslere göre değerlendirilebilir, temel patoloji ve gelişim psikolojisi dersleri alındıktan sonra yapılabilir.

7-)Bir stajyerin kurumunuzda çalışması için hangi özelliklere, niteliklere sahip olması gerekir? 

Temel bazı dersleri aldıktan sonra tek gereken özellik kişinin istekli ve öğrenmeye açık olması diye düşünüyorum.

8-)Staj süresi boyunca stajyer çocuklarla iletişim konusunda nelere dikkat etmelidir?

İlk olarak çocuklarla mesafesini çocukların kendini açma durumuna göre belirlemelidir. Çocuklar stajyeri tanıdıktan ve alıştıktan sonra iletişim artırılabilir. Önyargılı ve kalıp yargılarla yaklaşmamalıdır, bir çocukla empati kurabilmelidir. Çocukların yanında çocukların sorunlarından bahsetmemelidir, çünkü çocuklar size bakmasa da duyarlar. Çocuklara eşit yaklaşmalı, ayrımcı olmamalıdır. Yüksek sesle bağırarak konuşmamalıdır, çocukların kendi çözebileceği problemlerine müdahale etmemelidir.

9-)Staj yaparken hangi uygulamaları, testleri öğrenmek stajyer için ileride kolaylık sağlar?

 Anaokullarında yapılan tüm testler stajyer için kolaylık sağlayacaktır. Çok temel testler yapılmaktadır, çoğu değerlendirme testidir. Çocukları değerlendirmede testler bizlere çok yardımcı olabiliyor. Psikologlara düşen en önemli görevlerden biri danışanın durumunu doğru ölçmek ve değerlendirmektir. Basit testlere örnek olarak; gessell, frostig, metropolitan, agte, denver II, frankfurter, peabody, porteus labirentleri gibi testler gösterilebilir.

10-)Çocuklarla çalışacak stajyerin staj yapacağı kurumdan nasıl beklentileri olmalı ve staj yapacağı kurumu nasıl seçmeli?

Beklenti noktasında, çalışma süresi boyunca uygulama yapıp yapmadığına bakmalı, sadece gözlemle geçen stajların pek faydası olmayacaktır. Alanımızın en eksik yanı yeterince uygulama yapılmamasıdır. Kurum seçimlerinde ise orada çalışan Psikolog ile iletişime geçip bilgi alabilir ve kurumla görüşerek çalışma saatleri ve ücretleri hakkında önceden bilgi sahibi olmalıdır. Çalışmayı istediği kurumu sosyal medya aracılığıyla da inceleyebilir, genelde bir çok kurum yapılan rehberlik uygulamalarını paylaşmaktadır. Anaokulları, psikologların yaptığı çalışmaları paylaşabiliyorlar. Bu tarz içerikler kurum hakkında bilgi verebilir.

11-)Gelişim Psikolojisi alanında staj yapmak isteyen bir psikoloji öğrencisi nerelerde staj yapmalıdır?

Anaokulları, okullar, rehabilitasyon merkezleri, kreşler, çocuklarla alakalı bazı vakıflar (otizm vakıfları, disleksi vakıfları vs gibi), çocuklarla çalışan danışma merkezleri, pedagog ve psikolog klinikleri. Ek olarak ergoterapistler, dil ve konuşma terapistleri, çocuk psikiyatristleri gibi uzmanların olduğu alanlarda da çalışılabilir.

13-)Stajyerin staj süresi bittikten sonra bu alanda kendini geliştirmesi için ne yapmalıdır? 

Kesinlikle alanla alakalı kitaplar okunmalı, akademik yayınlar takip  edilmeli, eğitimler alınarak süpervizyon süreçleri takip edilmelidir. İnternet üzerinden de birçok kaynağa erişilebilir, Youtube’ta alanımız adına ücretsiz içerik sunan birçok kanal mevcut.

12-)Fikirlerinizi paylaştığınız için çok teşekkür ederiz, son olarak bu alanda staj yapmak isteyenlere ne önerirsiniz?

Staj, psikoloji dünyasına çok önemli bir adımdır aslında ve bu adımı nasıl atarsanız ona göre geleceğiniz şekillenebilir. Aynı zamanda okulda alınan derslerle pratikteki uygulamalar arasındaki farkı ilk gördüğümüz yerdir. Teorinin uygulamaya döküldüğü alanlarda bulunmak bizler için olmazsa olmazdır. Stajları sadece resmi çerçevede değil, gönüllü olarak da yürütmeliler. Bazen bir ücret bile almadan işleyişi öğrenmek adına alanlarda bulunmamız gerekebiliyor, imkanı olan bu tarz durumları da değerlendirmeli diye düşünüyorum. Gideceğiniz kurumlarda çalışan uzmanların yetkin olup olmadığını da ayrıca kontrol etmekte fayda var, nereden mezun olduklarına hangi bölümden mezun olduklarına bakmanız gerekebilir.